مطالب حقوقي

طلاق غيابي يكي از انواع طلاق بوده كه بر مبناي آن، اگر يكي از زوجين، بعد از طي مراحل آن، موفق به گرفتن حكم طلاق يا گواهي عدم امكان سازش از دادگاه شود، مي تواند در مهلت مقرر و بر طبق شرايط قانوني، اقدام به جاري كردن صيغه طلاق و ثبت آن از طريق دفترخانه كرده و بدين ترتيب از همسرش، جدا شود.

با وجود اينكه اين گونه از طلاق در غياب همسر صورت مي گيرد و همه مراحل قانوني آن، از ثبت دادخواست تا جلسات رسيدگي و صدور حكم، بدون حضور اوست، ولي همچنان صحيح بوده، مگر اينكه يكي از شرايط طلاق غيابي و ثبت آن، وجود نداشته باشد كه در اين حالت، حسب مورد و با توجه به اينكه كدام يك از روجين اقدام به طلاق غيابي كرده، ديگري مي تواند بر طبق نحوه و مراحل ويژه اي، اقدام به باطل كردن طلاق غيابي يا همان ابطال ثبت واقعه طلاق غيابي كند.

طلاق غيابي چيست؟

اين گونه از طلاق، يكي از انواع طلاق بوده كه خوانده دعوا، اعم از زن يا مرد در مراحل دادرسي و رسيدگي به آن يا صدور حكم و بعد، جاري شدن صيغه طلاق، به هر دليلي مانند عدم ابلاغ واقعي به وي و نيز نماينده و وكيل قانوني او، غايب بوده و لايحه اي به دادگاه، ارسال نكرده است.

شرايط صحت ثبت واقعه طلاق

در صورتي، صيغه طلاق جاري شده و ثبت واقعه طلاق، اعم از طلاق غيابي، بائن، رجعي و توافقي، صحيح است كه شرايط صحت صيغه طلاق و ثبت واقعه آن، وجود داشته باشد كه عبارت است از:

• صيغه طلاق به لفظ عربي و با الفاظي كه صراحتا، دلالت بر قصد طلاق از طرف مرد دارند، خوانده شود؛

• اقدام كننده براي جاري شدن صيغه طلاق و ثبت واقعه آن، داراي قصد و رضا و عقل و اختيار باشد؛ 

• زوجه در زمان جاري شدن صيغه، در حالت حيض و نفاس (حالتي مربوط به بعد از زايمان) و طهر مواقعه نباشد؛ 

• از آخرين رابطه جنسي زن و شوهر، بيش از 3 ماه گذشته باشد؛• طلاق معلق و مشروط نبوده باشد؛

• شهود طلاق، 2 نفر مرد عادل و با تقوا باشند. عدم وجود هريك از اين شرايط، موجب ابطال صيغه طلاق غيابي، رجعي، بائن و يا ديگر انواع طلاق مي گردد.

شرايط ابطال طلاق غيابي

با توجه به توضيحات و مقدماتي كه در بالا ذكر شد، شرايط ابطال طلاق غيابي عبارتند از:

• عدم وجود قصد و اختيار و عقل در طلاق دهنده؛ مانند اينكه شخص در حالت جنون ادواري يا دائمي باشد يا با تهديد و اكراه، اقدام به اينكار كرده باشد. طلاق مجنون دائمي، بايستي توسط نماينده قانوني وي، ثبت شود؛

• جاري شدن صيغه طلاق با الفاظ غلط و الفاظي كه دلالت بر طلاق از جانب مرد و قصد آن ها ندارد؛

• كافي نبودن تعداد شهود طلاق، يعني كمتر از دو نفر باشند و نيز، عادل، با تقوا و مذكر نباشند؛• بودن زن در حالت نفاس و حيض و جاري شدن صيغه طلاق در زمان عادت ماهيانه و نفاس.

• معلق و مشروط واقع شدن طلاق.

• وقوع طلاق در زمان طهر مواقعه كه منظور از طهر مواقعه، پاكي از عادت ماهيانه يا نفاسي است كه در آن ايام، نزديكي انجام شده باشد. اين شرط، تنها در رابطه با زن يائسه و حامله وجود ندارد، در غير از اين دو حالت، زوجه در فاصله ميان پاكي از عادت ماهيانه يا نفاس تا زمان جاري شدن صيغه طلاق، نبايد با همسر خود، رابطه جنسي برقرار كرده باشد.

• وقوع طلاق در رابطه با زن يائسه اي كه كمتر از 3 ماه از آخرين نزديكي او با شوهرش مي گذرد. زيرا بر طبق قانون، طلاق يائسه، يعني زني كه عادت ماهيانه نمي بيند، در صورتي صحيح است كه از آخرين نزديكي وي با همسرش، حداقل 3 ماه گذشته باشد.

مراحل و نحوه ابطال طلاق غيابي

وجود شرايط ابطال طلاق غيابي، براي ابطال ثبت اين واقعه كافي نبوده و خواهان ابطال، بايستي مراحل و نحوه انجام اين امر را نيز طي نمايد تا به صورت قانوني، موفق به ابطال طلاق غيابي شود.

در مرحله نخست، فرد مي بايست با كمك يك وكيل يا مشاور حقوقي يا با استفاده از نمونه دادخواست هاي موجود در مورد باطل كردن طلاق غيابي، اقدام به تنظيم دادخواست كرده و فايل ورد آن را ذخيره نمايد.

در مرحله دوم، در صورت نداشتن حساب كاربري سامانه ثنا، با مراجعه حضوي به دفاتر خدمات قضايي يا آدرس اينترنتي سايت، اقدام به تشكيل حساب كاربري كند تا بتواند، دادخواست تنظيمي را ثبت و به دادگاه ارسال نموده و از آرا و جلسات رسيدگي دادگاه، اطلاع يابد.

در مرحله سوم، خواهان مي بايست با در دست داشتن فايل دادخواست تنظيمي، مدارك هويتي و ديگر مداركي كه در ادامه توضيح خواهيم داد، به نزديك ترين دفتر خدمات قضايي محل زندگي خود، مراجعه نموده و دادخواست خود را از طريق اين دفاتر، ثبت و به دادگاه صالح ارسال نمايد.

در مرحله چهارم، شخص بايد، هزينه دادرسي و خدمات دفاتر قضايي را پرداخت كند و منتظر دريافت پيامك ابلاغيه وقت رسيدگي باشد تا در موعد مقرر در جلسه دادگاه، حضور يافته و با ارائه ادله خود به دادگاه، بتواند موفق به اخذ حكم ابطال طلاق غيابي از طرف دادگاه شود.

مدارك مورد نياز براي ابطال طلاق غيابي

در صورتي كه هريك از زوجين، ادله و شرايط لازم براي ابطال طلاق غيابي را داشته باشد و قصد داشته باشد، اقدام  به ابطال آن كند، بايد مدارك مورد نياز در اين خصوص را نيز فراهم كند تا هم ثبت دادخواست وي به نتيجه برسد و هم دادگاه، راي به ابطال طلاق غيابي بدهد. اين مدارك عبارتند از: 

• مدارك ثبت نام در سامانه ثنا كه شامل برگه ثبت نام و يا نام كاربري و رمز عبور است؛

• دادخواست تنظيم شده در رابطه با ابطال طلاق؛

• مدارك هويت؛

• سند نكاحيه و سند طلاق؛

• ادله اثبات وجود شرايط باطل كردن طلاق غيابي، نظير گواهي پزشكي قانوني، استشهاديه كتبي، شهادت شهود يا هر امر ديگري كه مثبت ادعاي خواهان بر وجود شرايط ابطال طلاق غيابي است و مي تواند در صدور راي به نفع وي و متقاعد كردن قاضي، كمك كننده باشد.